Yanında gıybet edene karşı kişinin alacağı tavır nasıl olmalıdır?

Bir kişi, gıybet edilen bir ortamda bulunuyorsa veyahut kendisiyle gıybet edilmek isteniyorsa nasıl davranmalıdır?

"İmâm-ı Gazâlî der ki:

Kendisine dedikodu ulaşan kimseye düşen:

Onu tasdik etmemek,

Hakkında sözü edilen kimse için de, söylendiği şekilde olduğu zannına düşmemesi,

‘Acaba’ diyerek, söyleneni tahkike de kalkmaması,

Ayrıca laf getireni ayıplayıp, bunu bir daha yapmamasını söylemesi,

Vazgeçmezse ona öfkelenmesi,

Kendisi için de, nemmamı (dedikoducuyu), zecrettiği (men ettiği) şeyi hoş görüp o işittiğini yaymaya kalkmamasıdır. 

Aksi takdirde kendisi nemmam olur.” (Kütüb-i Sitte'den)

“Kim Müslüman kardeşini, şeref ve namusunu savunursa Allah (cc) da kıyamet günü onun yüzünü cehennemden korur.” (Tirmizi)

Peygamber Efendimiz’in (asm) gıybet karşısında aldığı tavır

Hz. Aişe (ra) rivayet ediyor:

“Resulullah'ın zevcesi Safiye'nin devesi hastalanmıştı. Zeyneb’in de fazla devesi vardı. Resulullah, zevcesi Zeyneb’e:

“Safiye’ye binmesi için bir deve ver.” deyince:

“O yahudiye mi vereceğim!?” dedi. Bu söze öfkelenen Resulullah, Zilhicce ve Muharrem aylarında, Safer ayının da bir kısmında Zeyneb’in yanına gitmedi.” (Ebu Davud)

“Bana kimse, ashabımdan biri hakkında canımı sıkacak bir şey söylemesin. Zira ben sizin karşınıza (veya ahirette Allah’ın (cc) karşısına) içimde hiç bir şey olmadan çıkmak istiyorum.” (Tirmizi)

Birisi Efendimiz'e (asm) gelerek, Hz. Halid hakkında birşeyler söylemek ister. Efendimiz (asm) tek kelime dahi söyletmeden geriye çevirir.

Ömer bin Abdülaziz’in gıybet karşısında aldığı tavır

Ömer İbn-u Abdülaziz’e bir adam gelerek:

“Senin hakkında falanca şöyle söyledi.” der. Ömer de:

“İstersen bunu tahkik edelim. Eğer yalancı çıkarsan:

"Bir fasık size haber getirince araştırın." (Hucurat, 6) hükmüne girersin.

Şayet duyduğun doğru çıkarsa:

“Dili ile iğneleyen, koğuculuk eden…" (Kalem, 11) hükmüne girersin ki, her iki halde de mesulsün.

İstersen senin için üçüncü şıkkı tercih edelim, seni affedelim de bu iş böyle kalsın!” der.

Adam:

“Af diliyorum. Bir daha böyle bir işe girişmeyeceğim.” der. (Kütüb-i Sitte)

Gıybet edilen ortamda bulunan kişi

Gıybet edilen bir ortamda bulunan kişi, gıybet edeni uygun bir üslup ile uyarmalı ve konunun kapanmasını sağlamalıdır. Eğer uyardığı halde gıybet edilmeye devam ediliyorsa, o ortamı terk etmelidir.

Kendi gıybetinin yapıldığını öğrenen kişi

Bir gün Hasan Basri'ye dediler ki:

"Filan kimse, senin gıybetini etti." Bunun üzerine Hasan Basri ona, bir tabak yaş hurma yolladı ve şu haberi gönderdi:

"Duyduğuma göre, iyiliklerini bana hediye etmişsin, ben de o hediyene tam olarak karşılık vermeyi isterdim; ama yapamadım. Beni mazur gör!"

https://www.sorusorcevapbul.com/makale/giybet/yaninda-giybet-edene-karsi-kisinin-alacagi-tavir-nasil-olmalidir