19 Kasım 2019 Salı

Dilini dudağını kıpırdatmadan, içinden secde ayetini okumak tilavet secdesini gerektirir mi?


Secde âyetleri okunduğunda, sadece dudakların hareket edip harfler sıhhatli biçimde telaffuz edilmediği takdirde tilâvet secdesi vâcib olmaz. O halde secde âyetinin gizli okunması bu konuda yeterli sebep değildir. Hem okuyanın kendi sesini, hem de yakınında bulunanların onu işitmesi gerekir. (Fetâvâ-yi Kaadıhan.)

Secde âyetinin sonundaki harfi terk edip sadece evvelindeki harfleri okumak da yeterli değildir. Kelimenin tam olarak telaffuz edilmesi lâzımdır.

Buna bir misâl verelim: “Vescüd” yerine “Vescü” okunursa, tilavet secdesi gerekmez ama yanılma/sehiv secdesi gerekir. Çünkü kelimenin sonundaki harf telaffuz edilmemiş ve böylece mâna anlaşılmamıştır. (Et-Tebyin / Zeylai.)

Okumaksızın Sadece Secde Âyetini Yazmak:

Sadece secde âyetini yazmakla tilâvet secdesi vâcib olmaz. (Fetâvâ-yi Kaadıhan - El-Bedayi' / Kâsani.)

Secde âyetini Farsça ya da başka bir dille okumak da tilâvet secdesini gerektirir. Bu sadece okuyan için değil, işiten için de vâcib olur. Ne var ki işiten kimse bunun secde âyeti olduğunu bilmiyorsa, o takdirde tilâvet secdesi gerekmez. (El-Hulâsa) Çoğu fakihlere göre, gerekir. Sahih olan da budur. Çünkü secde âyetinden maksad, secdeye delâlet eden hükümdür. Başka dilde de aynı hüküm câridir. El-Muhit sahibi bu görüşü benimsemiş ve bunda icmâ var demiştir.

Arapça okunduğu takdirde mutlaka tilâvet secdesi gerekir. Ancak özrü olan bir süre geciktirebilir.

Sağır Kimse Secde Âyetini Okursa :

Telaffuzunu sağlayarak okuyorsa, o takdirde işitmese bile yine de tilâvet secdesi gerekir.

Âyetin Hecelenerek Okunması :

Secde âyetini heceleyerek okuyan ve okutan kimseye ve onu dinleyene tilâvet secdesi gerekmez. (Es-Siraciyye - Fetâvâ-yi Hindiyye)

(bk. Celal Yıldırım, Kaynaklarıyla İslam Fıkhı, Uysal Kitabevi: 1/437-439.)


Hiç yorum yok: