31 Ocak 2021 Pazar
Takvâ Hayatı
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
"Kim zerre miktarı hayır yapmışsa, onu görür. Kim de zerre miktarı şer işlemişse, onu görür." (Zilzâl, 7-8)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
"Küçük görülen günahlardan sakının! Çünkü o (küçük günah)lar bir kimsede birikirler de neticede onu helâk ederler." (Ahmed, I, 402-403; V, 331)
https://www.2g1d.com/
30 Ocak 2021 Cumartesi
Kullukta Noksanlık
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“…Biz insana katımızdan bir rahmet tattırdığımız zaman ona sevinir. Ama elleriyle yaptıkları yüzünden başlarına bir kötülük gelirse, işte o zaman insan pek nankördür!” (Şûrâ, 48)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“Şükür, imânın yarısıdır…” (Süyûtî, I, 107)
https://www.2g1d.com/
29 Ocak 2021 Cuma
Dünya hayatı
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“O kâfirler ki, dinlerini bir eğlence ve oyun edindiler de dünya hayatı onları aldattı. Onlar, bu günleri ile karşılaşacaklarını unuttukları ve âyetlerimizi bile bile inkâr ettikleri gibi biz de bugün onları unuturuz.” (A’râf, 51)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“Cennet nefsin hoşuna gitmeyen şeylere; cehennem ise şehevî şeylerle kuşatılmıştır.” (Müslim, Cennet, 1; Ebû Dâvûd, Sünnet, 22; Tirmizî, Cennet, 21)
28 Ocak 2021 Perşembe
Merhamet
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“O vakit Allah’tan bir rahmet ile onlara yumuşak davrandın! Şayet sen kaba, katı yürekli olsaydın, hiç şüphesiz, etrafından dağılıp giderlerdi…” (Âl-i İmrân, 159)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“İnsanlardan öyleleri vardır ki onlar hayra anahtardır. Şerre de kilittir. Öyleleri de vardır ki (tersine) onlar şerre anahtardır, hayra kilittirler. Allâhʼın ellerine hayrın anahtarlarını verdiği kimselere ne mutlu! Allâhʼın şerrin anahtarlarını ellerine verdiği kimselere de yazıklar olsun!” (İbn-i Mâce, Mukaddime, 19)
https://www.2g1d.com/
27 Ocak 2021 Çarşamba
Zikirle Dolu Bir Gönül
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“Yedi gök, yer ve bunlarda bulunan herkes O’nu tesbîh eder. O’nu hamd ile tesbîh etmeyen hiçbir şey yoktur. Ne var ki siz, onların tesbîhini anlayamazsınız…” (İsrâ, 44)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“Rabbini zikredenle etmeyenin farkı, diriyle ölünün farkı gibidir.” (Buhârî, Daavât 66)
https://www.2g1d.com/
26 Ocak 2021 Salı
İhsân ve Murâkabe Hâli
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“Onlara (olup bitenleri) tam bir bilgi ile mutlakâ anlatacağız. Biz onlardan gâip değiliz. (Yâni onlardan uzak ve habersiz değiliz, her şeye şâhidiz.)” (A’râf, 7)
Abdullâh bin Abbâs (r.anhümâ) şöyle anlatır:
Bir gün Allâh Rasûlü (sav)’in terkisinde bulunuyordum. Bana:
“-Yavrucuğum, sana bâzı kâideler öğreteyim.” dedi ve şöyle buyurdu:
“-Allâh’ın buyruklarını gözet ki, Allâh da seni gözetip korusun. Allâh’ın (rızâsını) her işte önde tutarsan, Allâh’ı önünde bulursun. Bir şey isteyeceksen Allâh’tan iste. Yardım dileyeceksen, Allâh’tan dile!..” (Tirmizî Kıyâmet, 59/2516)
Diğer bir rivâyette de şöyle buyrulmaktadır:
“Allâh’ın emir ve yasaklarını gözet ki, O’nu önünde bulasın. Bolluk içindeyken (emirlerine bağlı kalmakla) Allâh’ı tanı ki, O da darlığa düşünce (kurtarmak sûretiyle) seni tanısın…” (Ahmed, I, 307)
25 Ocak 2021 Pazartesi
İtaatteki Gayret
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“Kim Allâh’a ve Rasûlüne itaat ederse, işte onlar, Allâh’ın kendilerine lutufta bulunduğu peygamberler, sıddîklar, şehîdler ve sâlihlerle beraberdir. Bunlar ne güzel arkadaştır!” (Nisâ, 69)
Übey bin Kâ’b’ın tâbiînden sayılan oğlu Tufeyl, sahâbîlerle görüşür, onların bilgilerinden istifâde ederdi. Zaman zaman da Abdullâh bin Ömer’i ziyâret eder ve onunla birlikte çarşıya çıkarlardı.
Tufeyl, Abdullâh (ra)’ın, Peygamber Efendimiz’in emirlerine itaatteki gayretini şöyle anlatır:
“Çarşıya çıktığımızda, Abdullâh bin Ömer kime rastlasa selâm verirdi. Karşılaştığı şahıs ister eski eşya satan, ister değerli mal satan, ister yoksul veya tanınmayan biri olsun, mutlakâ ona selâm verirdi. Bir gün yine onun yanına gitmiştim. Yine birlikte çarşıya çıkmayı teklif etti. Ona:
“–Çarşıda ne yapacaksın! Alışverişten anlamazsın. Satılan malların fiyatlarını sormazsın. Bir şey satın almazsın. Herkesin oturup sohbet ettiği yerlerde oturmazsın. Çarşıya çıkacağımıza şurada otur da, birlikte sohbet edelim.” dedim.
Bunun üzerine Abdullâh (ra) bana şunları söyledi:
“–Kardeşim! Biz, karşılaştığımız kimselere Allâh’ın selâmını vermek için çarşıya çıkıyoruz. Başka bir maksadımız yok.” (Muvatta, Selâm, 6; Buhârî, el-Edebü’l-Müfred, s. 348)
22 Ocak 2021 Cuma
Dilimiz Zikrinle Islansın Ya Rab!
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“Ey iman edenler! Allah’ı çokça zikredin! O’nu sabah akşam aralıksız tesbih edin!” (Ahzâb, 41-42)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“Allah’ı unutarak lüzumsuz konuşmalara dalmayın. Çünkü Allah’ı unutarak çokça konuşmak kalbi katılaştırır. Allah’tan en uzak olan kimse ise kalbi katı olandır.” (Tirmizî, Zühd, 62/2411. Muvatta’, Kelâm, 8)
Abdullah bin Büsr (ra) anlatıyor:
İki bedevî, soru sormak üzere Rasûlullah (sav) Efendimiz’e geldi. Birisi:
“–Ey Allah’ın Rasûlü! İnsanların hangisi daha hayırlıdır?” diye sordu.
Allah Rasûlü (sav):
“–Ömrü uzun, ameli de sâlih olandır” buyurdu.
Diğeri de:
“–Ey Allah’ın Rasûlü! İslâm’ın hükümleri çoğaldı, bana öyle bir amel söyle ki, ona sıkıca yapışayım” dedi.
Rasûlullah (sav) ona da:
“–Dilin dâimâ Allah’ın zikriyle ıslak olsun!” buyurdu. (Ahmed, IV, 188; Tirmizî, Deavât, 4/3375)
https://www.2g1d.com/
21 Ocak 2021 Perşembe
Îmânı Aşkla Yaşamak
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“İnsanlardan öyleleri de vardır ki, Allâh’ın rızâsını kazanmak için kendini ve malını fedâ eder. Allâh da kullarına karşı şefkatlidir.” (Bakara, 207)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“Allah’ı rab, İslâm’ı din, Muhammed’i peygamber olarak benimseyip onlardan râzı olan kimse imânın tadını tatmıştır.” (Müslim, İmân 56)
https://www.2g1d.com/
20 Ocak 2021 Çarşamba
Güzel Ahlaka Koşmak
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
"Erkek veya kadın, mümin olarak kim iyi amel işlerse, onu mutlaka güzel bir hayat ile yaşatırız. Ve mükâfatlarını, elbette yapmakta olduklarının en güzeli ile veririz."(Nahl, 97)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“Kıyâmet gününde mü’min kulun terâzisinde güzel ahlâktan daha ağır bir şey bulunmaz. Allah Teâlâ çirkin hareketler yapan, çirkin sözler söyleyen kimseden nefret eder.” (Tirmizî, Birr, 62/2002)
Bir gün Hz. Ali (ra) şöyle buyurdu:
“-Sübhânallah! İnsanların çoğu hayır yapmaktan ne kadar da geri duruyorlar! Hayret doğrusu, bir kişiye müüslüman kardeşi bir ihtiyacı için gelir de o kişi kendisini hayır işlemeye muhtaç görmez, (kardeşinin ihtiyacını karşılamaz)! Hâlbuki onun güzel ahlâka koşması lâzımdır. Zira güzel ahlâk insanı kurtuluşa götürür.”
Bu esnâda bir kişi kalkıp:
“-Anam babam sana fedâ olsun ey Mü’minlerin Emîri! Sen bunları Peygamber Efendimiz’den mi işittin?” diye sordu.
Hz. Ali (ra) şöyle cevap verdi:
“-Evet. Ancak bundan daha güzelini de işittim. O da şudur: Tayy Kabîlesi’nin esirleri getirildiğinde içlerinden bir kadın, gâyet fasih bir lisanla:
“-Ey Muhammed! Eğer münâsip görürsen bizi serbest bırak! Arap kabîlelerini üzerimize güldürme! Ben bu kavmin efendisinin kızıyım. Babam insanların şeref ve haysiyetini korur, esirleri kurtarır, borçlu ve hastalara yardımcı olur. Açları doyurur, muhtaçları giydirir, misafiri ağırlar, yemek yedirir, selâmı yayardı. Bir ihtiyacı için gelen kişiyi kesinlikle geri çevirmezdi. Ben Hâtem-i Tâî’nin kızıyım.” dedi.
Bunun üzerine Rasûlullah (sav):
“-Ey kadıncağız! Bu saydıkların gerçek mü’minlerin vasıflarıdır. Şayet baban müslüman olsaydı ona merhamet eder, çok iyi davranırdık. Bu kadını serbest bırakın! Zira onun babası güzel ahlâkı severdi. Allah Teâlâ’da güzel ahlâkı sever.” buyurdu.
Ebû Bürde (ra) ayağa kalkıp hayretle sordu:
“-Yâ Rasûlâllah! Allah güzel ahlâkı sever mi?”
Rasûlullah (sav) şöyle cevap verdi:
“-Nefsim kudret elinde bulunduran Allâh’a yemin ederim ki hiç kimse güzel ahlâka sahip olmadan cennete giremez!” (Beyhakî, Delâil, no: 2087 [Vefdü Tayy]; Şuab, VI, 241/8013)
https://www.2g1d.com/
19 Ocak 2021 Salı
Dünya Hayatı Aldatmasın
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“Ey insanlar! Şüphesiz Allah’ın vaadi gerçektir. Sakın dünya hayatı sizi aldatmasın. Sakın çok aldatıcı (şeytan), Allah hakkında sizi aldatmasın.” (Fatır, 5)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“Dünyada sanki bir garip veya bir yolcu gibi ol!..” (Buhârî, Rikak, 3)
https://www.2g1d.com/
18 Ocak 2021 Pazartesi
Müslüman, Komşusundan Mesûldür
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“İyilikle kötülük bir olmaz. Sen (kötülüğü) en güzel yol ne ise onunla önle. O zaman görürsün ki, seninle arasında düşmanlık bulunan kimse bile, sanki yakın dost(un olmuş)tur.” (Fussilet, 34)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“Yapacağı fenâlıklardan komşusu emniyet içinde olmayan kimse cennete giremez.” (Müslim, Îmân, 73)
17 Ocak 2021 Pazar
Kalplerin Yere Batırılması
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“Onlara kendilerinden öncekilerin; Nûh, Âd ve Semûd kavminin, İbrahim kavminin, Medyen halkının ve alt üst edilen şehirlerin haberi gelmedi mi? Peygamberleri onlara açık deliller getirmişti. Allah onlara zulmetmemiş, onlar kendilerine yazık etmişlerdir.” (Tevbe, 70)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
“Mü’min, günâhını şöyle görür: O, sanki üzerine her an düşme tehlikesi olan bir dağın dibinde oturmaktadır. “Dağ üzerine düşer mi?” diye korkar durur. Fâcir (günahkâr) ise, günahı burnunun üzerinden geçen bir sinek gibi görür.” (Buharî, Deavât 4; Müslim, Tevbe, 3)
https://www.2g1d.com/
16 Ocak 2021 Cumartesi
Onlar Gibi Olmayın!
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
Bismillâhirrahmânirrahîm
“Dinlerine uymadıkça yahudiler de hıristiyanlar da asla senden razı olmayacaklardır. De ki: Doğru yol, ancak Allah'ın yoludur. Sana gelen ilimden sonra onların arzularına uyacak olursan, andolsun ki, Allah'tan sana ne bir dost ne de bir yardımcı vardır.” (Bakara, 120)
Rasûlullah (sav) Efendimiz buyurdular:
"Kim bir kavme (topluluğa) benzemeye çalışırsa o, onlardandır." (Ebu Davud, libas 4)
Gayr-ı müslimlere benzemek ve onlarca kutsal sayılan gün ve vakitlerde onlar gibi hareket etmek dinimizce bid'at kabul edilir. Nitekim cahil müslümanlardan birçoğu hıristiyanların en büyük bayramı olan Paskalya'da ve Noel (yılbaşı)de ateş yakmak, kadayıf ve mum gibi şeyler hazırlamak suretiyle hıristiyanlara katılır, yaptıklarını yapmaya özenirler.
Amr b. Şuaybin babasından, onun da dedesinden yaptığı rivayete göre Rasulullah (sav) efendimiz.
"Bizden başkasına benzemeye çalışan, bizden değildir" (Tirmizi, istizan 7) buyururlar.
Dolayısıyla yahudi ve hıristiyanlar bizden olmadıklarına göre onlara benzemeye özenmemeliyiz.
Ebu Hureyre'nin naklettiği bir hadiste Peygamber (sav) şu şekilde buyurur:
"Yahudi ve Hıristiyanlara benzemeye özenmeyiniz." (Tirmizi, istizan 7, edep 41)
https://www.2g1d.com/
15 Ocak 2021 Cuma
Haram kazanan kimseye mal satmak
Soru:
Döviz-altın fonu yatırımı hususunda paranız repo, faiz vs. de kullanılmıyorsa caiz olduğunu biliyoruz. Bizim tarafımızdan bakıldığında altın fiyatının artışı oranında kâr alırsak karşı tarafın parayı hangi yolla temin edip kâr verdiği önemli midir?
Gayrimenkul sattığımız kişi de parayı değişik yollardan edindiyse ne yapacağız?
Cevap:
"Altın fiyatının artışı oranında kâr alırsak" diyorsunuz. Bu kârı, nasıl bir kazançtan aldığınız önemli. Mesela paranızı birine ödünç vermiş iseniz fark alamazsınız. Ortak olarak vermiş iseniz yapılan ticaretin meşru olması gerekir. Karşı taraf size vekaleten işletecekse yine işlemin meşru olması gerekir.
14 Ocak 2021 Perşembe
Kök hücre teknolojisi
Soru:
Son yıllarda çok sözü edilen ve özellikle Amerika'da çok tartışılan, Obama'nın geçtiğimiz günlerde onayladığı kök hücre teknolojisi önümüzdeki 5 yılda şu an tedavisi olmayan bir çok hastalığa derman olacak gibi görünüyor. Bu kök hücre dedikleri tanımsız hücreler enjekte edildikleri dokudaki hücrelerin biçimine dönüşen yani hasta organa uygulandığında tedavi edeceği birçok omurilik yaralanmaları, diabet, kanser, parkinson, organ yetersizliği vs. için umut. Dinen ne diyebiliriz?
Cevap:
Bu konu, geçtiğimiz yıl, Diyaneti'in Kızılcahamam'da tertip ettiği "Güncel dini meseleler" sempozyumunda tartışıldı, konunun uzmanlarının da bilgisi alındıktan sonra caiz olduğu sonucuna varıldı. Cenine müdahale yasağının "embriyo rahim cidarına tutunup beslenmeye başladığı andan itibaren başlamasına" da karar verildi.
13 Ocak 2021 Çarşamba
Allah’a tanrı denilir mi?
– Allah’ın isimleri ehl-i sünnet itikadınca tevkifidir. Yani Allah hakkında, Allahın bildirdiği isimleri söylemek caiz olup, bunlardan başkalarını söylemek caiz değildir. Mesela Allah'a alim denir, fakat aynı manada olan “fakih denmez, yine Allah'a cömert manasında cevad denir, ancak aynı manada olan sahi ismi denilmez. Çünkü Allah-u Teala kendisini fakih ve sahi isimleriyle tanıtmamıştır. Bunun için Allah yerine Tanrı demek de caiz değildir. İmam Gazali derki: "Bir insana bile kendimizden dilediğimiz gibi ad koyamazsak nasıl olurda Allah hakkında bu cüreti gösterebiliriz."
– Tanrı ilah ve mabud demektir. Mesela pek çok hindunun tanrısı öküzdür, mecusilerin tanrısı ateştir denilmektedir. Başka dilerde de ilah ve mabud manasında farklı kelimeler kullanılmıştır. Allah ismi ise yabancı dillerde yapılan tercümelerde aynen kullanılmıştır. Çünkü bu ismin karşılığında hiçbir dilde hiçbir kelime yoktur.
– Allah ismi kuranda 2806 defa geçmesine rağmen, bir defa bile tanrı kelimesi geçmemektedir. Hem Cenab-ı Hak Kur’an da defalarca “benim ismim Allah’tır, beni Allah diye çağırınız, bana Allah diyerek ibadet ediniz, Allah diyerek yalvarınız demekte ancak hiçbir ayette ben tanrıyım, bana tanrı deyin dememektedir. Hadis-i şeriflerde de tanrı ismi geçmemektedir. O halde Allah’a kendi istediği ismi söylemeyipte müşriklerin ona ortak koştukları, batıl mabudlarını koydukları tanrı ismiyle onu çağırmanın ne kadar yanlış olduğu ortadadır.
Acaba bir hükümdar emri altında bulunan kimselere benim adım Ahmed dir. Beni Ahmed ismi ile çağırınız dese,onlarda farzı misal “hayır efendimiz bizim canımız sana Ahmed demek istemiyor biz sana Osman diyeceğiz ikiside altı üstü isim değil mi deseler öylede çağırsalar o padişah nasıl çok kızarsa aynen öylede Allah ismi yerine onun emretmediği belki de sevmediği tanrı ismini söylemek ve o isimle ibadet etmek gazabı ilahiyeye vesile olur.
12 Ocak 2021 Salı
Boşanma sonrası mehir ve nafaka hakkında sorular
Soru:
Yaklaşık bir yıl önce resmen boşandım. Boşanma öncesi ve sonrası ayrı kaldığımız 10 aylık süreçte eşimin kira vb. masraflarını karşıladım. Resmen boşandıktan sonra da mahkeme kararıyla bir yıldır sadece ayda 300 YTL nafaka ödüyorum. Velayeti bende olan kızım da annesinden ayrı kalıyor ve bütün masraflarını ben karşılıyorum. Geçtiğimiz ay eşim beni aradı ve benim yıllardır tamamen unuttuğum mehir meselesini hatırlattı. Şimdiki meblağla 12.000 YTL'lik (eski parayla 12 milyar) bir rakama denk geliyor. Ben de "Bu mehri tamamen unutmuşum. Bu mehrin hemen hemen yarısını bir sene içindeki masraflarla sana zaten ödemiş oldum. Kalan mehir miktarını ödeyeceksem, aylık 300 YTL'lik resmi nafakadan vazgeçmelisin" dedim. Ama kendisi ne resmi nafakadan vazgeçiyor, ne de mehirden vazgeçiyor… Bu durumda:
1. Mehir vermezsem, ödemeye devam edeceğim aylık nafaka, mehir yerine de geçer mi?
2. Eski eşim "nafakadan vazgeçtim, mehri isterim" derse, şimdiye kadar kendisine yaptığım ödemeleri toplam mehir miktarından düşebilir miyim?
Cevap:
Boşanmış ve iddetini de doldurmuş bir zevce için eski kocası nafaka ödemez. Eğer haksız olarak bu nafaka alınıyorsa bunu, meşru borcuna (mesela mehire) sayabilir.
11 Ocak 2021 Pazartesi
Avukatlık ücreti
Soru:
Mahkemede davayı kaybeden tarafa harç ödettirilmesi caiz midir? Nasıl yapılmalıdır?
Avukatın müvekkilinden aldığı para değil de mahkemeyi kaybeden karşı taraftan mahkeme kararıyla vekalet ücreti alması caiz midir?
Cevap:
Davayı kaybeden "haksız olan" demektir. Bir kimse haksız olarak bir başkasına zarar verirse onu tazmin eder. Haklı olanın avukat tutması ve ona ücret ödemesi zarardır ve karşı taraf (davayı kaybeden) bunu öder.
10 Ocak 2021 Pazar
Banka aracılığı ile hisse senedi almak
Soru:
Borsada ticaret yapmayı niyet ediyorum. Hisse satın almak için satın alma limitim 30 000 dolar. Hissemi satın aldıktan sonra banka (acenta) parasını 4 gün sonra benim hesabımdan alacak. Eğer satın aldığım bu hisseyi 4 gün içerisinde satarsam ve de kâr elde edersem, banka parayı sadece benim hesabımda depozito edecek. Burada bir risk faktörü var. Eğer hisse bedeli düşerse ve 4 gün içerisinde satamazsam, o zaman miktarı alırlar. Ben bu hisseleri satın almak istiyorum.
Cevap:
Bankadan fazili kredi almak caiz değildir.
Üretimi ve ticareti helal olan nesnelere ait hisse senetleri alınır ve satılır.
Bir senedi satın alan (satın alma akdini yapan) kimse ona sahip olur ve bedelini satıcıya borçlanır. Bu bedel vadesinde ödenir. Vadesi geçerse fark alınamaz, ancak enflasyon farkı alınabilir.
Satın alınan senet ne zaman satılırsa satılsın kârı ve zararı senet sahibine (veya sahiplerine) ait olur.
9 Ocak 2021 Cumartesi
Aracı olarak araba alım satımı (galericilik, ikinci el otomobil)
Soru:
Abim cok hassas bir galerici, arabasını 10500 tl. ye satışa getiren bir müşterinin aracını sırf değerinden daha az fiyat söyledi diye ısrarla 11500 tl. ye alacak kadar vicdanlı. Başka bir örnek, pazarlık payı koyarak 14 000 tl. istediği bir arabayı müşteri çok beğenip hiç pazarlik etmeden o fiyata alınca gece uykusu kaçan ve ertesi gün adamı arayıp "pazarlik etseydiniz 13 250 ye bırakacaktım" diyerek 750 tl tekrar iade eden farklı biri.
Sorusu şu: Bazen kendinde olmayan bir arabayı başka birine satıyor, aracı gibi. Alıcı abimi biliyor, tüm mesuliyet abime ait. Diyelim arabayı 10 000 tl. ye buldu, ama arabanın binici fiyatı 11 000 tl. Şimdi abim alıcıya bu arabayı nasıl geçiş yapacak? Kendinde olsa diyelim 10 000 tl. ye aldığı arabayı 11 000 tl.ye satıyor, bu durumda ise araba kendinde değil, mülkiyet yok, ama emek ve sorumluluk var. Alıcıya 11 000 dese de araba eder fiyatına satılmış olacak, işte bunun caiziyetini soruyor.
Alıcıya "10 000 tl. ye aldım ama benim komisyonum şu" dese kimse kabul etmez. Tabi alıcı önceden parasını vermiyor abime. Bana araba bul diyor. Abim ne yapmalı?
Cevap:
Ağebeyiniz şunları yapabilir:
a) "Bana araba bul" diyen kişi ile "ne karşılığında, hangi komisyon ile" araba bulacağını konuşur, kişi razı olur, komisyonunu alır.
b) Arabanın sahibinden (satıcıdan) arabasını dilediğine, belli fiyatla satmak için vekalet (sözlü) alır, arabayı satar ve satıcıdan vekalet ücreti alır (bu ücreti arabanın satış fiyatına ekler ve ödemeden sonra ücretini satıcıdan alır. Bu anlaşmayı şöyle de yapabilir: "Arabanı satarım, sana şu kadar veririm, üstü benim olur". Sonunda satış fiyatı piyasa raicini aşmadıkça mesele olmaz, sakınca bulunmaz.
c) Alıcının istediği arabayı bulunca ona satış yapmadan önce arabayı sahibinden "sözlü akit" ile -yani resmi devir yapmayaya gerek yoktur- satın alır ve üzerine kârını koyarak alıcıya satar. Resmi işlem ise gerektiği gibi yapılır.
8 Ocak 2021 Cuma
Namaz kılmama cezası
Soru:
Sizin 'Anahatlarıyla İslam Hukuku' kitabınızda namaz kılmayan bir kişi için ta'zir cezası olduğu yazıyor. Bu, ilk bakışta ibadette zorlama olmaması prensibiyle çelişiyor gibi gözüküyor. Bunu açıklar mısınız?
Cevap:
Tazir cezası yöneticlerin takdirine bırakılmış cezalardır. Yöneticiler de alimlerle danışarak karar alırlar. Namaz kılmayana verilecek cezanın fayda ve zararları -başkalarına örnek teşkil etmesi ve namazın terkini normalleştirmesi gibi yönlerden- alimler tarafından takdir edilir. Bu ceza insanlara zorla namaz kıldırmak için olamaz; çünkü zorla yapılan şey ibadet olmaz. Ceza toplum hayatında dini korumaya yönelik olur, bu da şartlara göre değişir.
7 Ocak 2021 Perşembe
Gayr-i Müslim ile evlenmek ve bu nikahta şahitlik olur mu?
Soru:
Dini nikah ile ilgili birsey sormak istiyorum. Müslüman bir kız (İslam'ı hiç bilmeyen ve yaşamayan) şu anda Hollandalı bir genç ile yaşıyor. Kızın annesi bu gençler için dini nikah kıymamı rica etti. Dini nikahın ne olduğunu bana soran bu kıza bu konu da bilgi verdim, onun da kafasına yattı ve "nikahımızı kıyar mısın" dedi. Hollandalı gencin müslüman olmaması bir problem tabii ki. İlk önce size bunu soracaktım. Bu gençlerin dini nikahı kıyılabilir mi?
Cevap:
Ya ikisi de dinsiz veya erkek dinsiz olursa (ehl-i kitap da olsa yazacağım hüküm aynıdır), bu durumda kıyılan nikahın bir hükmü, bir geçerliği yok; üstelik meşru sanılması da sakıncalıdır.
Soru:
Bir de çiftlerin anne ve babası şahit olabilir mi?
Cevap:
Annesi, yanında bir başka kadın ve babası şahit olabilirler.
Soru:
Diğer sorum da 2 erkek ya da 1 erkek 2 kadın şahit borçlar hukukunda geçiyor. Mehir konusu olduğundan dolayı bu nikah akdi için de mi bu şekilde şahitler söz konusu? Yani 2 kadın şahit ile nikah geçerli olabilir mi?
Cevap:
Şahitliğin nisapları konusunda icma var; buna aykırı davranmak ve yorum yapmak için bir zaruret de yok.
(Müslüman bayanın Müslüman olmayan erkekle evlenmesinin dinimizce yasak olması ile ilgili olarak şu bağlantıya ve ayrıca şu bağlantıya bakınız. -Site editörü-)
6 Ocak 2021 Çarşamba
Namazda Kur'an'ı yüzünden bakarak okumak olur mu?
Soru:
Uzun okumayı sevdiği için namazlarımda, Mushafı uygun bir yere koyup yüzünden okusam caiz olur mu?
Cevap:
Şâfiî ve Hanbelî mezheplerine göre farz olsun nafile olsun namazlarda kıraati (Kur'an okumayı) Mushaf'a veya okunacak sure ve âyetlerin yazılı olduğu bir yere bakarak yapmak caizdir.
Mâlikîlere göre farz namazlarda Mushaf ve kâğıt gibi bir yerden okumak mekruh, nafile namazların baş tarafında okumak ise caizdir.
Ebû Hanîfe'ye göre Mushaf'a bakarak okumak namazı bozar.
Ebu Yusuf ve Muhammed'e göre Ehl-i kitab'a benzemek kastı varsa mekruhtur.
Mezhepler arasındaki bu farklı görüşlerin gerekçeleri şöyledir:
Caiz diyenler, ashab ve tabiun zamanında böyle uygulamaların bulunduğuna dayanmışlardır.
Caiz değil diyenler ise "namazda bir başka şeyle fazlaca meşgul olma"nın namazı bozacağı kuralını uygulamışlardır.
Buna göre fazla meşgul olmadan okuyacak şekilde tedbir alınır, ona göre okunacak kısım uygun yere yeleştirilir veya yansıtılırsa namazda böyle bir yere bakarak okumak caiz olur.
(Aynı konuda farklı birinin sorusu:)
Soru:
Ben 4-5 gündür namaz kılmaya çalışıyorum ama dualar daha ezberimde değil, ayrıca yanlış olmasın diye kelimesi kelimesine okumak lazım, bu yüzden hep kitaba bakarak kılıyordum, ama bu namazı bozarmış, şimdi ben ne yapacağım, böyle alıştırmak için kabul olmayacağını bile bile öğrenmek için kılmalı mıyım, yoksa tam olarak ezberleyince mi kılmalıyım.
Cevap:
Öğreninceye kadar kitaba bakarak okuyabilirsin ve bu bakma fiili namazını bozmaz. Kesin olarak namazına devam et, "önce tam olarak okuyayım, sonra kılarım" deme.
5 Ocak 2021 Salı
Seferilik hakkında sorular (vatan-ı asli)
Soru:
A şahsı eşi ve çocuklarıyla Ankara'da yaşamaktadır. İşi de esasen oradadır. Fakat arasıra bir günlüğüne ya da iki üç günlüğüne İstanbul'a ve İzmir'e gelip dönmektedir. İstanbul'da ve İzmir'de de kendisine ait birer ev vardır. Bu üç şehirde de evinin olması üç şehirde de mukim olması anlamına mı gelir?
Cevap:
Bu evlerde eşleri bulunmadıkça yalnızca evin olması orayı asıl vatan haline getirmez.
Soru:
A şahsı eşi ve çocuklarıyla Ankara'da yaşamaktadır. İşi de esasen oradadır. Antalya'da da bir yazlık evi bulunmaktadır. Bu eve 15 günden az (hanımıyla birlikte) gittiği zaman seferi midir, mukim midir?
Cevap:
Yazın onbeş günden az veya fazla kalınan yazlık ev, orada devamlı oturma, maişetini kazanma ve yaşama niyeti bulunmadıkça asıl vatan olmaz.
4 Ocak 2021 Pazartesi
Vücudun kıllarını tıraş etmek
Soru:
İnternet sitelerinde araştırdım. Erkekler için sakal, bıyık, saç, koltuk altı ve makat bölgesi vb. hariç diğer bölgelerin traş edilip edilmeyeceğine dair farklı görüşler gördüm. Dübür bölgesi için kimisi traş edilebilir, kimisi traş edilemez diye belirtiyor.
1. Dübür bölgesi traş edilebilir mi.
2. Makat bölgesi traşı hangi bölgeleri kapsıyor, tam olarak.
3. Affınıza sığınarak popo bölgesini traş etmenini hükmü.
Cevap:
Dışkının çıktığı delik ile onun yumurtalara kadar ön kısmı ve yarığın bittiği yere kadar arka kısmı tıraş edilecek ki, pislik bulaşmasın, temizlik kolay olsun ve koku olmasın. Bu tıraşı yapmak sünnettir.
Soru:
Erkeklerin göğüs kılını kesmesi caiz olur mu? Çok fazla dökülüyor. Yatak ve çamaşırlarım rahatsız edecek kadar kirli gözüküyor.
Cevap:
Bu sebeple kesmek caiz olur.
Soru:
Kadınların kol ve bacak kıllarını ağda ile almalarının hükmü.
Cevap:
Bu kıllar ağda veya başka bir şey ile yok edilebilir.
3 Ocak 2021 Pazar
Hıristiyan kızla evlenmek ve çocuk
Soru:
Ben bir Hristiyan kızla evlenmek istiyorum. Dinen herhangi bir engelin olup olmadığını öğrenmek istiyorum. Ve herhangi bir engel yoksa o zaman doğacak olan çocuk hangi dine göre yetiştirilecek. Buna nasıl karar vereceğiz. Şimdiden kıymetli dakikalarınızı ayırdığınız için teşekkürler. Hayırlı çalışmalar.
Cevap:
Hristiyan bir kızla evlenmeniz caizdir. Doğacak çocuk babaya tabi olarak müslüman sayılır ve müslüman olarak eğitilip yetiştirilmesi gerekir. Yürürlükteki kanunlar buna uymayan, mesela çocuğun hristiyan da olmasına yolu açık bırakan bir madde içeriyorsa ya başta kadınla anlaşmak gerekir veya evlenmekten vazgeçmek icab eder.
(Müslüman bayanın Müslüman olmayan erkekle evlenmesinin dinimizce yasak olması ile ilgili olarak şu bağlantıya ve ayrıca şu bağlantıya bakınız. -Site editörü-)
2 Ocak 2021 Cumartesi
Miras ve faiz
Soru:
Babannemin bankada ylllardır faizde tuttuğu belli bir parası var, bu para miras kaldığında devlet paranın yarısına yakınına el koyuyor. El koyduğu para faizli olan paradan sayılır mı, yoksa kalan paradan mı faizli kısmı atmamız gerekir.
Cevap:
Devletin el koyduğu kısmı faizden mahsup edersiniz, ana para sizindir, yine de faiz kalırsa bunu yoksullara verirsiniz.
1 Ocak 2021 Cuma
İstihare ve kader
İstihare rüya değil, duadır. Rüyada görülen önemli değildir. Kaderimizi bilmeyiz ve biz iyi olsun diye dua ederiz; bu dua da kaderin bir parçası -olacağın ezelde konmuş ve bizim irademize bırakılmış şartı- olabilir.